Facebook Ethics (သုိ႔) ကြ်န္ေတာ္ေတြးမိသည့္ Facebook ယဥ္ေက်းမႈ

၁။ စိတ္ညစ္တယ္ စိတ္ပ်က္တယ္ စသည့္အရာမ်ားကုိ ဘာေၾကာင့္ျဖစ္တယ္ ဆုိတာ မေဖာ္ျပႏုိင္ရင္ လုံးဝကုိ Status အေနနဲ႔ မေရးသင့္ပါ။ ကုိယ့္ကုိမုန္းသူမ်ားေပ်ာ္ေစျပီး ကုိယ့္ကုိခင္မင္သူမ်ား ဘာေၾကာင့္ျဖစ္ရတာပါလိမ့္၊ ငါေၾကာင့္မ်ားလား ေတြးမိျပီး စိတ္ပူေလာင္ေစေသာေၾကာင့္ျဖစ္ပါသည္။လူတုိင္းကုိ ေပ်ာ္ေအာင္ သင္လုပ္မေပးႏုိင္ပါ။ သုိ႔ေသာ္ လူတုိင္း ကုိယ္ေၾကာင့္ စိတ္အေႏွာင့္အယွက္ မျဖစ္ႏုိင္ေအာင္ေတာ့ အတတ္ႏုိင္ဆုံးၾကဳိးစားႏုိင္ပါသည္။

၂။ ေပါက္တတ္ကရပုံ အမ်ားအျမင္ မတင့္ေတာ္ေသာပုံမ်ားကုိ သူငယ္ခ်င္းမ်ားအား Tag မလုပ္ပါနဲ႔။ သူတုိ႔ကုိ ေလးစားမႈမရွိရာ ေရာက္ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါသည္။ကုိယ့္ကုိ Tag အလုပ္ခံရလွ်င္လည္း သူငယ္ခ်င္း အရင္းျဖစ္လွ်င္ မၾကဳိက္ေၾကာင္း သတိေပးစကား လွမ္းပုိ႔ပါ။ အရင္းမဟုတ္ပါက ကုိယ့္ကုိ ေသခ်ာလည္း မသိ၊ ေလးလည္း မေလးစားသူကုိ Unfriend လုပ္ပါ။

၃။ တစ္ခုခုကို Statusတင္/Comment/ Share မလုပ္ခင္ ကုိယ့္ရဲ႕ ရယ္ရြယ္ခ်က္ကုိ ေသခ်ာ စဥ္းစားပါ။THINK!T - is it True?H - is it Helpful?I - is it Inspiring?N - is it Necessary?K - is it Kind?သူငယ္ခ်င္းေတြကို စခ်င္ေနာက္ခ်င္၊ ေပ်ာ္ေစခ်င္တယ္ ဆုိလွ်င္ ကိစၥမရွိေသာ္လည္း အားလုံးကုိ စိတ္အေႏွာင့္အယွက္ ျဖစ္ေစရုံသက္သက္အတြက္ေတာ့ မလုပ္သင့္ပါ။

၄။ သူငယ္ခ်င္းရဲ႕ အတြင္းေရး ကုိယ္ေရးကုိယ္တာ ကိစၥမ်ားကုိ ေမးမည္ဆုိပါက သူ႔wall/timeline ေပၚသြားေမးျခင္းထက္ FaceBook Message ပုိ႔ျပီး ေမးပါ။

၅။ ကုိယ့္Friend List ထဲကတစ္ေယာက္ေယာက္တုိ႔ (သုိ႔) တစ္ဖြဲ႕ဖြဲကုိ ဘယ္လုိမွ သေဘာမက်ႏုိင္လုိ႔ မျဖစ္မေန ဆဲခ်င္တယ္ ဆုိရင္လည္း အဲဒီလူေတြကုိ FaceBook List ဖြဲ႔ထားျပီး Status တင္တဲ့ အခ်ိန္မွာ Show/Hide မွာ အဲဒီ List ေရြးလုိက္ပါ။ မဆုိင္တဲ့သူေတြ စိတ္အေႏွာင့္အယွက္ ျဖစ္စရာ မရွိေတာ့ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။

၆။ ကုိယ့္ wall/timeline ေပၚ ၾကဳိက္တာ တင္လုိ႔ရတယ္ဆုိျပီး ရုိင္းစုိင္းတဲ့ စကားလုံးမ်ား သုံးကာ မတင္သင့္ပါ။ အျပင္က ဥပမာအေနနဲ႔ ေျပာရရင္ အိမ္ေရွ႕ထြက္ဆဲေနသလုိ ျဖစ္ေနေသာေၾကာင့္ျဖစ္ပါသည္။

၇။ FaceBook Profile တြင္ အလုပ္နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ information ျဖစ္ႏုိင္ရင္ မထည့္သင့္ပါ။ ထည့္ခ်င္တယ္ဆုိရင္လည္း FBတြင္ ေပါက္တတ္ကရေတြ သိပ္မလုပ္သင့္ပါ။ ကုိယ့္ အဖြဲ႕အစည္းကုိ ကိုယ္က ကုိယ္စားျပဳေနသလုိ ျဖစ္ေနေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါသည္။

၈။ ကုိယ္ေရာက္ေနတဲ့ ႏုိင္ငံ/လူမ်ဳိး (အထူး သျဖင့္ စလုံး) နဲ႔ ပတ္သက္ျပီး သူတုိ႔၏ Page မ်ားတြင္ Negative ဆန္ေသာ ေကာမန္႔မ်ားေပးျခင္း ဆင္ျခင္ပါ။ အလုပ္တြင္ ထိခုိက္မႈ ရွိႏုိင္ေသာေၾကာင့္ျဖစ္ပါသည္။ e.g http://www.asiaone.com/News/Latest%2BNews/Singapore/Story/A1Story20121008-376209.html

၉။ ထုိ႔အတူ ဘာသာေရး၊လူမ်ဳိးေရးနဲ႔ ပတ္သက္ေသာ ကိစၥမ်ားကုိ သူတုိ႔၏ Page မ်ားတြင္ Negative ဆန္ေသာ ေကာမန္႔မ်ား မေပးသင့္ပါ။ Facebook တြင္ Racist comment ေၾကာင့္ အဖမ္းခံရသည္ဆုိေသာ သတင္းမ်ားေၾကာင့္ျဖစ္ပါသည္။ e.g http://www.channelnewsasia.com/stories/singaporelocalnews/view/1211003/1/.html

၁၀။ ကုိယ့္သူငယ္ခ်င္းမ်ားထဲမွ ႏုိင္ငံျခားသား မိတ္ေဆြမ်ားကုိ list သတ္သတ္ဖြဲ႕ပါ။ ျမန္မာလုိ status တင္ခ်င္ေသာအခါ ထုိ list ကုိ hide လုပ္ထားျခင္းျဖင့္ သူတုိ႔ေရာ ကုိယ္ေရာ စိတ္ အေႏွာင့္အယွက္ ျဖစ္ျခင္းမွ ကင္းေဝးေစႏုိင္ပါသည္။

FaceBook မွာ ၾကဳံရတဲ့ ျပႆနာနဲ႔ ပတ္သက္ျပီး ေျပာထားတဲ့ podcast ကုိေအာက္က link မွာ နားေထာင္ၾကည့္ပါ။
http://soundcloud.com/myanmarnetwork/facebook-issues-by-daw-haymar
FaceBook တြင္ရွိသင့္သည္ ထင္ေသာ ယဥ္ေက်းမႈမ်ားကုိ စိတ္ထဲ ရွိသလုိ ေရးထားတာပါ။ လုိအပ္တာေတြ ေတြ႔ရင္ ျဖည့္စြက္ျပင္ဆင္ေပးၾကပါ။

ခင္မင္စြာျဖင့္
သီဟသစ္